Women and Roman religion in Dacia: the epigraphic evidence

Cercetări Arheologice 31.1, 2024, 99-122
https://doi.org/10.46535/ca.31.1.07



Women and Roman religion in Dacia: the epigraphic evidence

Authors: Csaba Szabó

Keywords:

gender studies, Roman religion, votive inscriptions, Apulum, Sarmizegetusa

Abstract:

The role of women in Roman religious communication is a growing research field, with several significant focus points and case studies. Understanding the role of women in religious communication within provincial contexts is one of the most fertile areas of research, yet it has not been thoroughly examined within the Danubian provinces. This study marks the first instance in historiography of Dacia where the focus is placed on exploring the role of women in Roman religious communication within the province, employing the comprehensive analysis of all available epigraphic evidence (112 inscriptions). The study provides methodological insights and underscores key research points for future systematic work that needs to be undertaken in the Danubian provinces.

Download: PDF

How to cite: Csaba Szabó, Women and Roman religion in Dacia: the epigraphic evidence, Cercetări Arheologice, Vol. 31.1, pag. 99-122, 2024, doi: https://doi.org/10.46535/ca.31.1.07

Bibliography

  1. Ad Mediam (Băile Herculane). AE 2011, 1095 = HD071764: [–] An<t=I>onia(?) N[–](?) / [– vo]to posuer[unt]
  2. Ad Mediam (Băile Herculane). ILD II, 863 = AE 2011, 1095: ] Antonia N[3] / [ex vo]to posue([unt)
  3. Ad Mediam (Băile Herculane). CIL III 1561 = IDR III/1, 55: Aesculap(io) / et Hygiae / pro salute Iuniae / Cyrillae quod a / longa infirmita/te virtute aqua/rum Numinis sui / revocaverunt / t(utor) b(onis) a(dministrandis) eius v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  4. Alburnus Maior (Rosia Montana). AE 1990, 839 = ILD 372 = HD024909: Naoni / Iulia Beu/c(i?)
  5. Ampelum (Zlatna). AE 1992, 1471 = ILD 347 = HD043773: Fortunae / Domest(icae) / Moschus / Aug(usti) lib(ertus) ta/bular(ius) et / Aurel(ia) Ascle/piodote ex / voto
  6. Ampelum (Zlatna). CIL III 1288 = IDR III/3, 294: Dian(ae) / sacru(m) / pro sal(ute) / Ant(oniae) Rufa(e) / Victorinus / ser(vus)
  7. Ampelum (Zlatna). CIL III 1303 = IDR III/3, 319:  Libero P/atri et Li[b]/er(a)e Herclia[n]/is et Cervabu[s] / Romanus Aug(usti) n(ostri) / et A<u=Y>r(elia) Creste vo[t(um)] / l(ibenter) posuerun[t]
  8. Ampelum (Zlatna). ILD I 344 = AE 1991, 1346: [I(ovi)] O(ptimo) M(aximo) / [p]ro salut(e) / Statia(e) Festae / [C(aius)] Restitu/tius Iustus / et C(aius) Iulius / Priscinus / v(otum) s(olverunt) l(ibentes) m(erito)
  9. Ampelum (Zlatna). CIL III 1286 = IDR III/3, 288  = HD045732: Deo aeter/no Zmar/agdus Aug(usti) / lib(ertus) tab(ularius) et / Aurel(ia) Urb[i]/ca c[oniux] et / Matron(a) / filia / v(otum) s(olverunt) l(ibentes) m(erito)
  10. Apulum (Alba Iulia). IDR III/5, 215 = AE 1930, 7 = lupa 12272: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) Cust(odi) / Iunon(i) Miner/vae ceteris/que dis deabus/que P(ublius) Ael(ius) Anti/pater IIvira(lis) / col(oniae) Apul(ensis) et An/tonia Iulia / eius et Aelii An/tipater Iulia/nus Genialis / deccc(uriones) col(oniae) eq(uo) p(ublico) e(t) Iulia / filii eor(um) pro salut(e) / sua suorumque
  11. Apulum (Alba Iulia). IDR III/5, 52 = AE 1944, 29 = HD020262: Deanae sacrum / T(itus) Fl(avius) Italicus prim(us) IIIIvir / mun(icipii) cum Statilia Lu/cia coniuge et Fl(avio) Sta/tiliano filio ex voto
  12. Apulum (Alba Iulia). CIL III 14468 = IDR III/5, 14 = AE 1901, 28 = lupa 19366: [Aes]c[ul]apio et Hygiae L(ucius) Iul(ius) / [B]assinus dec(urio) col(oniae) Apul(ensis) IIvir / col(oniae) Nap(ocensis) flam(en) col(oniae) Drob(etensis) flam(en) / munic(ipii) Dier(nensis) dec(urio) munic(ipiorum) Apul(ensis) / et Por(olissensis) trib(unus) leg(ionis) IIII Fl(aviae) pro sa/lute Iuliae Beronices con/iugis / v(otum) l(ibens) s(olvit)
  13. Apulum (Alba Iulia). CIL III 14471 = AE 1901, 29 = IDR III/5, 37 = lupa 11115: Badonib(us) / Reginis / Sextia Au/gustina / ex voto
  14. Apulum (Alba Iulia). CIL III 976 = IDR III/5, 7 = HD037972: Aesculapio et / Hygiae P(ublius) Ael(ius) Sy/rus Aug(ustalis) m(unicipii) Sep(timii) Apul(ensis) / et Vale(ria) Severa con/iux et Ael(ia) Syra fi/lia ex voto porti/cum per pedes XXX f(ecerunt)
  15. Apulum (Alba Iulia). CIL III 12558 = IDR III/5, 17 = lupa 10968: (A)escula/peo / et (H)y/gi(a)e / Resti/tuta / [––
  16. Apulum (Alba Iulia). CIL III 7737 = IDR III/5, 26 = lupa 11021: ––] / Aetern[o] / Clodia / Maxima / [e]t <F=E>la(via) / Valeria / [––
  17. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1008 = IDR III/5, 74 = Fortunae / Aug(ustae) sacr(um) et Gen[i]/o canabensium / L(ucius) Silius Maximus / vet(eranus) leg(ionis) I ad(iutricis) / p(iae) f(idelis) magistra(n)s / primus in can(abis) / d(onum) d(edit) / et Silia Ianuaria / et Silius Firminus
  18. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1024 = IDR III/5, 92 = lupa 6742: Deo // Herculi / Iulia Maximina / voti sui / compos
  19. Apulum (Alba Iulia). IDR III/5, 104 = RICIS 616/0404 = lupa 11324: Isidi / myr(ionimae) sac(rum) / Ael(ia) Iusta / pro Ver(–) Fir/<m=N>o filio / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  20. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1075 = IDR III/5, 107 = lupa 11327: Iunoni / Reginae Po/puloniae / deae patriae / C(aius) Caerellius / Sabinus leg(atus) / Aug(usti) leg(ionis) XIII g(eminae) / et Fufidia / Pollitta eius / voto
  21. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1076 = IDR III/5, 260 = lupa 21813: Minervae / Iovis consili/orum partici/pi C(aius) Caerellius / Sabinus leg(atus) / Aug(usti) leg(ionis) XIII g(eminae) / et Fufidia / Pollitta eius / voto
  22. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1074 = IDR III/5, 139 = HD038216 I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / [C(aius) Caerellius] / [Sabinus leg(atus)] / [Aug(usti) leg(ionis) XIII g(eminae)] / [et Fufidia] / [Pollitta eius] / [voto]
  23. Apulum (Alba Iulia). CIL III 7753 = IDR III/5, 108 = HD038168: Iunoni Semliae / Iul(ius) Alexander / actarius l(egati) l(egionis) XIII g(eminae) / et Aelia Vincentia / lib(entes) pos(uerunt)
  24. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1046 = IDR III/5, 154 = HD038239: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / Iustia / Secun[d]in[a] / ex voto / pos[ui]t
  25. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1071 = IDR III/5, 195 = HD038288: [I(ovi) O(ptimo) M(aximo)] // Iunoni Reginae / Minervae / L(ucius) Annius Italicus / Honoratus leg(atus) / Aug(usti) leg(ionis) XIII gem(inae) / Antoninianae / praef(ectus) aerarii / militaris sodalis / Hadrianalis cum / Gavidia Torquata / sua et Anniis Italico / et Honorato et / Italica filiis
  26. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1082 = IDR III/5, 203 = lupa 6749: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) Aeterno // T(itus) Fl(avius) Flavianus / Aug(ustalis) m(unicipii) S(eptimii) Ap(ulensis) et dec(urio) / coll(egii) fabr(um) un(a? cum?) Aelia / Vindia coniuge sua / quod pro se et Fla/viis Restuto Flavi/no Ianuario Flaviano / fi(li)is suis vovetant v(otum) s(olverunt) l(ibentes) m(erito)
  27. Apulum (Alba Iulia). AE 2015, 1180 = HD082815: Iusta in <c>l/ivo veni / Naiule F(?)ETE[-]I / duravit et M / MV
  28. Apulum (Alba Iulia). AE 1930, 5 = IDR III/5, 61: Dianae Au(gustae) / M(arcus) Ulp(ius) Respec[tus] / vet(eranus) ex str(atore) co(n)s(ularis) / et Ael(ia) Valentina / v(otum) l(ibentes) s(olverunt)
  29. Apulum (Alba Iulia). AE 1972, 456 = IDR III/5, 34: Apollini / Salutari / pro salute / filiorum / sua co(n)i{i}ugis / suorumq(ue) / C(aius) Iul(ius) Varianus
  30. Apulum (Alba Iulia). AE 1993, 1337 = IDR III/5, 13: Aesculapio et Hygiae / M(arcus) Gallius Epitectus / Aug(ustalis) col(oniae) Apul(ensis) et Gall[i]a / Severina eius et Galli/us Surus et Gallius Se/verinus et Gallius / Severianus fili(i) pro / salute sua suorumq(ue) / somno monitus / port(icum) fecit per p(edes) XXXVI
  31. Apulum (Alba Iulia). CIL III 975 = IDR III/5, 6: Aesculapio et Hygiae / P(ublius) Ael(ius) Rufinus dec(urio) mun(icipii) et patronus / coll(egii) fabrum colon(iae) Apul(ensis) / pro salute sua et Ulpiae Hel/pidiae coniugis et Ael(i) / Urbani fili(i) ex iuss<u=O> f(ecit) / port(icum) per p(edes) XXXX
  32. Apulum (Alba Iulia). CIL III 987 = IDR III/5, 21: Aesculapio / et Hygiae ce/terisq(ue) di{i}s dea/busq(ue) huiusq(ue) / loci Salutarib(us) / C(aius) Iul(ius) Fronto/nianus vet(eranus) ex / b(ene)f(iciario) co(n)s(ularis) leg(ionis) V M(acedonicae) P(iae) / redditis sibi lumi/nibus grat(ias) age(ns) ex / viso pro se et Carteia / Maxima coniug(e) et Iul(ia) / Frontina filia / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  33. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1028 = IDR III/5, 100: Herculi / Invict(o) / pro salut(e) / C(ai) Iul(i) Matro/biani et / Aeliae Bo/nae con/iug(is) Ada/mas ex vot(o)
  34. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1124 = IDR III/5, 293: Deae Nemesi / Aurel(ius) Marius / optio signif(erorum) / leg(ionis) XIII Gem(inae) / cum Severia / Secundina / coniuge / pro salute sua / et Marianae / Bonosae et / Mariniani liberti
  35. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1136 = IDR III/5, 305: Bono Puero / P(h)osphoro / Lael{l}ia Cu/rillia pro sa/lute sua suo/rumque v(otum) s(olvit) / l(ibens) m(erito)
  36. Apulum (Alba Iulia). CIL III  14473 = IDR III/5, 158: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / Octavi/a Digna / pro salu/te suis et / suor(um) v(otum) l(ibens) s(olvit) m(erito)
  37. Apulum (Alba Iulia). AE 1947, 24 = IDR III/5, 309:  <Q=O>uadru/vis / aram / Cornelia / Daphnis / v(otum) s(olvit) l(ibens) a(nimo) m(eritoque?)
  38. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1084 = IDR III/5, 211: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / Conservat(ori) / L(ucius) Ant(onius) Secun(dus?) / Aug(ustalis) col(oniae) Ap(ulensis) / in his aedib(us) / natus cum / Celsina fil(ia) / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  39. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1091 = IDR III/5, 233: Libero Patri / P(ublius) Ael(ius) Fronto / vet(eranus) ex b(ene)f(iciario) co(n)s(ularis) / et Ael(ia) [Fr]on[t]on/[i]a coniu(n)x ei/us pro salute / sua suorum/que omnium / [
  40. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1100 = IDR III/5, 253: Pro salute Aug(usti) M(atris) d(eum) M(agnae) / sanctum / T(itus) Fl(avius) Longinus vet(eranus) ex dec(urione) al(ae) II Pann(oniorum) / dec(urio) col(oniae) Dac(icae) dec(urio) mun(icipii) Nap(ocae) dec(urio) kanab(ensium) / leg(ionis) XIII G(eminae) et Cl(audia) Candida coniu(n)x et Flavi / Longinus Clementina Marcellina fil(ii) / ex imperio pecunia sua fecer(unt) l(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum)
  41. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1102 = IDR III/5, 255 = HD038375: M(agnae) D(eum) M(atri) / Umbricia / Maxim[a] pro / se suisque / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  42. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1132 = IDR III/5, 303 = HD38496: Bono Deo / Puero P(h)os/phoro / T(itus) Fl(avius) Italicus / primus IIII/vir m(unicipii) A(ureli) A(pulensis) / cum Stati/lia Lucia / coniuge et / suis ex voto
  43. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1135 = IDR III/5, 304= HD038498: Iulia Secunda / Puero P(h)osphoro / D O M / d(onum) d(edit) d(edicavitque)
  44. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1140 = IDR III/5, 310 = lupa 17298: Quadrivi(i)s sacr(um) / Fl(avia) Pulchra / pro se et suis / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  45. Apulum (Alba Iulia). IDR III/5, 311 = HD038510: Quadruvi(i)s / M(arcus)(?) Ga[l]lius / [C]am[i]na[s] / [d]ec(urio) [c]ol(oniae) Sar(mizegetusae) / [cum S]abina / [eius? –] v(otum) s(olvit)
  46. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1154 = IDR III/5, 349 = HD038569: Silvano Silves/tri et Dianae / M(arcus) Aur(elius) Comat(ius) / Super dec(urio) an[t]is/tes pro salute / sua et Comatior(um) / Superiani Supe/res Exsupera(n)/tiani Super/stitis filior(um) / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  47. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1118 = IDR III/5, 350 = HD038583: Soli / Q(uintus) Marcius Vi/ctor Felix Ma/ximillianus leg(atus) / Augg(ustorum) leg(ionis) XIII g(eminae) et / Pullaiena Cael/iana c(larissima) f(emina) eius / et P(ublius) Marcius Vi/ctor Maximilli/anus c(larissimus) p(uer) filius / voto
  48. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1072 = IDR III/5, 365 = HD038570 [Victoriae] / [Antonini] / [Aug(usti)] / [L(ucius) Annius Italicus] / [Honora]tus leg(atus) / [Au]g(usti) leg(ionis) XIII g(eminae) / Antoninianae / pr(a)efectus aerarii / militaris sodalis / Hadrianali cum / Gavidia Torquata / sua et Anniis Italico / et Ho[norato et] / [Italica filiis]
  49. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1165 = IDR III/5, 385: ––] sacr(um) NVTI[–] / Caecilia Sexti filia / [––
  50. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1117 = IDR III/5, 388: C I[–] / LV[–] / [–] p[r]o sal[ute] / [i?]m[perii? et? s(enatus)? p(opuli)q(ue)? R(omani)?] / e[t] or[dinis? col(oniae)?] / A[p]u[l]e[nsis] / C(aius) Iu[l(ius)] Valen[s] / CL[–]VSL / sacerso[s] / D[–]NS[–] / A[–]EI[–]A[–] / Quinta [–] / coniuge [-]I[-]C[-] / [e]t Caiis Iuli/is Val[ente] et / Pasinico / fili(i)s / v(oto) l(ibens) p(osuit)
  51. Apulum (Alba Iulia). IDR III/5, 394: ––] [-]IO(?)[–] / Maxima [Ti(berii)? Cl(audii)?] / Augustia[ni] / augur(is) m(unicipii) Ap(ulensis) eq(uo) p(ublico) [fil(ia)?]
  52. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1162 = IDR III/5, 397: ––] / [C(aius)? Valerius?] / [S]alv[i]us(?) Aug(ustalis) col(oniae) / Apul(ensis) pro salute / sua et Flaviae Sy/rae coniugis / et C(ai) Val(erii) Flaviani / fili(i) et omnium / suorum ex vo/to posuit
  53. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1085 = IDR III/5, 212 = HD038314: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / Conservator(i) / Callistus Aug(usti) / nostri ver/na dispen/sator et Cor/nelia eius / pro se et suis
  54. Apulum (Alba Iulia). CIL III 1164 = IDR III/5, 398: ––] / in honorem [–] / ATA[–]AM / Vib[i]dia Papinia(?) [–] / et TETIA(?) Vibidia et [–] / [–] LI(?) templum [v]et[u]st[ate] / [conl]absum(!) p(ecunia) s(ua) f[ec]it a / [solo?] et orname[ntis] / [–] revert[–] / l(oco) d(ato) [d(ecurionum) d(ecreto)]
  55. Apulum (Alba Iulia). ILD II, 937 = AE 2013, 1308: defigo 3 no]/men Mar(i)a / nomen Clian/nis nomen Iuli/(a)es(!) nomen Va[le]/ri(a)es(!) nomen / Fuscentis nomen / [H]armationi[s(?)] / nomen Filom/ini nomen Ciri/[3]u VIANVI[3] / [3 nomen] Clini / nomen Flavi(a)es(!) / Iuli(a)es(!) nomen Au/rioles nomen Iuli/(a)es(!) nomen Nav/[i]nvi nomen / [3] nomen / [3] nomen Valer[i]/[(a)es(!)] nomen Filon/[is] nomen [3] / [3 nom]en
  56. Apulum (Alba Iulia). Németh 2015, nr. 3: Iusta, in <c>l- ivo veni!  Naiule fete.i duravit et m(ihi) mu
  57. Dierna (Orșova). IDR III/1, 43 = Németh 2015, nr. 5.: Demon im(m)uni dei te agitet Aeli(ae) Firmae / ste(t?) supra caput Iuliae Surillae / hac immine prome. Ia‹m› iam aput  Iuliae Cyrillae (with further Greek letters and magical signs)
  58. Drobeta (Drobeta Turnu-Severin). CIL III 1582 = IDR II, 26: M(atri) d(eum) M(agnae) / Iulia Ma[ter]/[na] v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito) por/ticum imp[end]/[io] suo fecit
  59. Drobeta (Drobeta Turnu-Severin). CIL III 8016 = IDR II, 27: M(atri) d(eum) M(agnae) / Abuccia / Claudi/ana / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  60. Germisara (Geoagiu Băi). ILD I, 321: Dia(nae) / Corne/lia Mar/cellin(a)
  61. Germisara (Geoagiu Băi). ILD I, 322: (H)ygia(e) / Corne/l(ia) Mar/cellina
  62. Germisara (Geoagiu Băi). ILD I, 324: Nymph/is Lici(nia) / Cale
  63. Gilău. AE 2005, 1293 = AE 2006, 1102 = HD052479: [D]is Pa/[t]riis / [Au]r(elia) Se/[v]era / [v(otum) s(olvit)] l(ibens) m(erito)
  64. Inlăceni. IDR III/4, 274 = AE 1967, 416 = HD014974:  Dianae / Reg(inae) sacrum / pro sal(ute) et / incol(u)m(itate) P(ubli) D(–) / Nepot(iani?) praef(ecti) / coh(ortis) IIII Hisp(anorum) / d(omo?) R(oma?) et Gest(iae?) / Valent(inae) eius(?)
  65. Micia (Veţel). IDR III/3, 140 = ILD 309: Veneri / sacr(um) Ae(lia) / Flavia{e} / aram a(nimo?) / votum / p(osuit)
  66. Micia (Vețel). CIL III 1341 =  IDR III/3, 48 = HD010969:
  67. Isidi ex vo/to temp[lum] / fecit D[o]/mitia [Va]/renii [Pude]//ntis Vettia / [–] et Au[–]
  68. Micia (Veţel). CIL III 1366 = IDR III/3, 64 = HD045044:  [––](?) / [D]ianae (a)etern[ae] / [s]anctissimis (!) / Statilia(?) Bassa / fil(ia) Pergamia/ni praef(ecti) eq(uitum) / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  69. Micia (Vețel). IDR III/3, 121 = AE 1914, 104: Silv(ano) / Dom(estico) / Aur(elia) Val/entina / v(otum) s(olvit) l(ibens)
  70. Napoca (Cluj). ILD I, 546: [Iunoni Regi]n[ae] votu/m solvit Ae/lia Calpop/e(!) pro se(!) et s/uis [l(ibens)] m(erito)
  71. Napoca (Cluj). CIL III 870 = AE 2008, 1164 = HD048958:Severo et Quintiano co(n)s(ulibus) / nomina Asianorum / Germanus sprirar[ch]aes // Tattaro / (H)ermes / Dizo / Gaius / Hyius / Zoilus / Valerius / Zoilian[u]s / Crescens / Eptala / Ulpius / Mucianus / Carus / m(agister?) / Suri(us?) / Tzinto / Longinianus / Ulpianus / Iulius / (H)ermescus / Nepos / Agrippinus / Valerianu[s] / Curini[us](?) / Rev[–] / Co[–] / [–– // Epipodia mater / Valentina / Augusta / Asclepiodote / Tiberina / Maximina / Tzinta / Iustina / Cornificia / Longina / Cornelia / Vera / Hilara / Gr(a)eca / Rufina / Victorina / Paula // Zoilianus scripsit
  72. Peștișu Mare / probably colonia Sarmizegetusa. CIL III 7857 = IDR III/3, 32: Deae Ne/mesi Aug(ustae) / Aur(elia) Epic/tesis p(ro) {sal} / salute sua et / suor(um) ex v(oto) p(osuit)
  73. Pons Augusti (? Marga). CIL III 1547 = IDR III/1, 272 = AE 2007, 1188: Deae Nemesi / Ael(ius) Diogenes / et Silia Valeria / pro salute sua et / filiorum suorum / mater et pater / ex voto a solo / templum ex suo / fecerunt colle/gio utric(u)lari/orum
  74. Potaissa (Turda). AE 1993, 1332 = ILD 464: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / et Dis hospiti(bus) / huiusce loci / M(arcus) Pollius M(arci) f(ilius) / Ouf(entina) Hispanus / Medi[ola]no / |(centurio) l[eg(ionis) V] M(acedonicae) p(iae) c(onstantis) / et Caedicia Marci/a eius cum suis
  75. Potaissa (Turda). CIL III 913 = ILD II 950: Cla]u(dius?) Hiero lib(rarius) / [leg(ionis) V] M(acedonicae) Anton(inianae) / [3] mun(icipii) S(eptimi) Pot(aissensis) et A[3] / [Sa]bina coniu(n)x ei[us] / [et] fili(i) Claud(ia) Sabina / [et A]ugusta et Claud(ius) / [3]us filiorum / [pro sal(ute)] sua vota res/[titueru]nt
  76. Potaissa (Turda). CIL III 881 = RICIS 616/0101: Isidi / et Serapi / C(aius) Iul(ius) Ant/igonus [|(centurio)] // leg(ionis) V M(acedonicae) p(iae) <c=O>(onstantis) / et Fl(avia) Apol/linaria / eius v(otum) l(ibentes) s(olverunt)
  77. Romula (Reşca, Dobrosloveni). CIL III 8025 = AE 1980, 764 = HD005857: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / ex desi/g(natione) Longus / [e]t Lonquina(!)
  78. Romula (Resca). CIL III 1589 = IDR II, 330 = AE 1980, 764: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / ex desi/g(natione) Ioncut(us) / et Lonquina(!) / [
  79. Romula (Resca). CIL III 1590 = IDR II 329: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / Defensori / et Tutatori / C(aius) Iul(ius) Sen/nianus cum / Iul(ia) Rufina / coniuge / v(otum) l(ibens) p(osuit)
  80. Romula (Resca). CIL III 14486 = IDR II 332: Dian(a)e Re/gin(ae) M(arcus) Ulp(ius) / Herculan(us) / ex praef(ecto) et / Iulia Teupib/oea(?) eius v(otum) s(olverunt)
  81. Santamaria de Piatră. IDR III/4, 117: ] / Vivia c[oniunx] / marito [3] / Aur(elio) BII[
  82. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa). IDR III/2, 163 = AE 1977, 676 = HD020542: Aescula[p(io)] / et Hygiae / pro salute / Lucilla[e f(iliae)] / P(ublius) Flacc(inius) F[el(ix)] / dec(urio) coll(egii) fab(rum) / ex voto
  83. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 1417 = IDR III/2, 154: Numini Aesculapi / et Hygiae Aelia / Venusta v(otum) s(olvit)
  84. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa). IDR III/2, 166 = AE 1977, 678 = lupa 17597: Num(ini) Aescul(apii) e[t Hyg(iae)] / Ulpia Ianu[aria v(otum)? l(ibens)? p(osuit)?]
  85. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa). IDR III/2, 331 = AE 1930, 134 = RICIS 616/0205: [I]nvicto / deo Sera/pidi / Caesidius / Respectus / proc(urator) Aug(usti) n(ostri) / et Apronilla / eius
  86. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa). IDR III/2, 220 = AE 1913, 51 = lupa 15171: Deae (H)aechatae(!) / pro salutae(!) / Aeliae Satur/ninae coniu/gis suae (H)aeren/nius(!) Gemelli/nus tribunus / statum con/iugis redemit / ex visu et / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  87. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 7908 = IDR III/2, 309 = RICIS 616/0202: Deae Regi(nae) / Ael(ia) Primi/tiva ex vot(o) / pro Ael(io) Me/trodoro / patrono suo / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  88. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 1428 = IDR III/2, 228 = RICIS 616/0203: De[a]e Isidi / Priscianus Aug(ustalis) / col(oniae) Sarmiz(egetusae) metrop(olis) et / Aurelia Fortunata / liberta eius
  89. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AE 2006, 1174 = HD058102: Nemesi / Iunia Abasca(nti) / coniuncx(!) e[x] / visu / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  90. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 7901 = IDR III/2, 188 = HD046655: Deo Aeterno / Herennius Gemellinu[s] / v(ir) e(gregius) pro(curator) Auggg(ustorum) nnn(ostrorum) pro A(?)[el(ia)?] / Saturnina co(n)iuge et [He]/renniis Urso et Gemel[lino] / et Sup(e)ro Saturnino v[ot(um) lib(ens) sol(vit)]
  91. Colonia Sarmizegetusa. IDR III/2, 230 = HD046813: Iunoni Re/gini(!) Mar/cia Cara // v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  92. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 12583 = IDR III/2, 200 = HD046659: Papiria Zoe ex voto / posuit
  93. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AE 1999, 1291: Aphr]odisia / [3 v]oto
  94. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AE 2006, 1174 = ILD II, 884: Nemesi / Iunia Abasca(nti) / coniun{c}x e[x] / visu / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  95. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 1422 = IDR III/2, 206: Fortunae / Reduci Lari / Viali Romae / Aeternae / Q(uintus) Axius Aelia/nus v(ir) e(gregius) proc(urator) / Augg(ustorum) / et Aelia / Romana eius / Ioni
  96. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 1423 = IDR III/2, 244: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) Iuno/ni Reginae M[i]/nervae omni/bus dis Immor/talibus / Q(uintus) Axius Aelia/nus v(ir) e(gregius) proc(urator) / Aug⟦g⟧(ustorum) et Aelia / Romana eius / Ioni
  97. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 7963 = IDR III/2, 345: pro sal]ute / [3]tinae / [3] et Procili(orum) / Flores Ingenui / fili(orum) M(arcus) Procil(ius) / [P]rimus lib(ertus) eius / ex voto
  98. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 12578 = IDR III/2, 332: [Silvano] / Dom[es(tico)] / pro sa[lute] / Aeliae A[nto]/niae co[niug(is)] / Iul(ius) Vict[oria]/nus de[c(urio) col(oniae)] / vot(um) so[lvit]
  99. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). IDR III/2, 153 = AE 1914, 111: Aes(culapio) et Hyg(iae) / pro salute / Aeliae Florae / et Mett(iorum) Proteni Cas/siani Florae filiae / C(aius) Met(t)ius Cassian(us) IIvir / col(oniae) v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  100. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). IDR III/2, 190 = AE 1914, 106: Deo Aeterno et Iuno/ni et Angelis / M(arcus) Procilius Aphrodi/sius Aug(ustalis) col(oniae) metropol(is) / et Seximia Hermione / et Procilia filia / colitoribus d(onum) d(ederunt) p(osuerunt)
  101. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). IDR III/2, 360: ] / Vencona / [S]everina / ex visu
  102. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AE 2000, 1253 = ILD I, 249: [I(ovi) O(ptimo)] M(aximo) et Genio collegi(i) pomarens(ium) // Val(erius) Ianuarius pater et Flavia / Crescentina mater pro salute / filiorum suorum cultores / Iovis Optimi Maximi ex / promisso fecerunt // Numini aeterno / I(ovis) O(ptimi) M(aximi) cultores / pomarensium / Val(erius) Valerianus I[–] / Octavius Cassianus [–] / Iul(ius) Silvanus Iul(ius) Dig[nus?] / Val(erius) Ianuarius IARSIA[–] / [––
  103. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AE 1983, 840 = ILD I, 263: Deae Praesen/tissimae Cor(a)e / M(arcus) Lucceius Felix / proc(urator) Aug(usti) n(ostri) et / Hostilia Fausti/na eius
  104. Colonia Sarmizegetusa? (Doştat). CIL III 968 = CIL III 7729 = IDR III/2, 306a: Io(vi) S(oli) Invi(cto) / Deo Genitori / r(upe) n(ato) // L(ucius) Aeli(us) Hylas XX l(ibertus) pr(o) sa(lute) et Horientis(!) fil(i) sui et Apuleia eius sig(num) numinis cum absidata / ex voto pos(uit)
  105. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 1438 = IDR III/2, 314 = HD047219: Deae Nemesi / Regin(ae) / Cornelius Cornelianus / defens(or) lecticar(iorum) / et Iulia Bessa / co(n)iux eius / ex voto posuer(unt)
  106. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). CIL III 7907 = IDR III/2, 19 = HD045703: Deae [Re]ginae / M(arcus) Com(inius) Q[u]intus eq(uo) p(ublico) / pon(tifex) et q(uin)q(uennalis) col(oniae) et Anto/nia Valentina eius / pro salute Claudi/ae Valentinae // templ(um) a solo fecerunt
  107. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). IDR III/2, 365 = AE 2019, 1281 = Piso-Szabó 2019[1]: Fl(av)ia Revocata de(ae) p(raesentissimae) placi/d(a)e ex voto posuit
  108. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AE 1939, 5 = IDR III/2, 222 = HD050040: Διὶ Ὑψίστῳ / ἐπηκόῳ / Αἴλ(ιος)∙ Ἀπολινά/ριος∙ ἐπίτροπος / καὶ Μαξίμα / εὐχαριστήριον
  109. Colonia Sarmizegetusa (Sarmizegetusa village). AIDR III/2, 223 = AE 1930, 136: Θεῷ / Ὑψίστῳ ἐ/πηκόῳ / εὐχαριστοῦ/σα ἀνέθηκα / Αἰλία Κασσία
  110. Sighisoara. CIL III 6258 = IDR III/4, 190 = HD045362: Aeterno / [s]acr(um) Aur(elia) / [G]alla co(n)i/ux Aur(eli) Deci/mi [–] im/ag(iniferi?) [-]M/[––Sucidava (Corabia). IDR III/2, 198 = AE 1959, 321 = HD019558: Deae placid[ae] / pro salute / Marcianae e[t] / Quintilian[i] / fil[iorum] / [––Sucidava. CIL III 14490 = IDR II, 201= CCID 177: I(ovi) O(ptimo) M(aximo) Dol(icheno) / Probus / |(centurio) leg(ionis) et A/pollonia / eius v(otum) s(olverunt)
  111. Tibiscum (Potoc, secondary position). CIL III 1548 = IDR III/1, 141 = AE 1983, 799a = HD 000598: Libero Patri / pro salute Mar(ci) / Turrani Dii et / [F]l(aviae)(?) Aeliae Nices / M(arcus) Turran(ius) / Patroclus ex / voto 

Creative Commons Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License